Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Soja
Glycine max
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Soja, Soja protéagineux.
Descripcioun :Lou soja èi pas gaire cultiva au nostre, pamens se pòu trouba d'aqui d'eila. Es uno planto de l'an, peludo que fai de pichòti flour vióuleto. Li dòuso soun gibouso e proun peludo.
Usanço :Sabèn que lou soja que nous vèn d'Asìo, èi cultiva subretout pèr si grano d'ounte se fai de "la" paure en graisso e riche en proutido, o peréu d'òli ; lou soubre èi douna i bèsti (tourtèu).
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1(1,5) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Glycine
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
Estànci : Subremediterran
Couroulougi : Óurigino asiatico
Ref. sc. : Glycine max (L.) Merr., 1917